Reklama

Polska

Kard. Ravasi: każdy rodzaj sztuki wyraża pragnienie transcendencji

Włodzimierz Rędzioch

Temat Biblii jako wielkiego kodu kultury zachodniej jest wciąż aktualny i konieczny do rozważenia – przekonywał w Krakowie przewodniczący Papieskiej Rady ds. Kultury kard. Gianfranco Ravasi. Hierarcha uczestniczy w sesji „Twoje Słowo daje mi życie", zorganizowanej przez Centrum Formacji Duchowej Salwatorianów z okazji 25-lecia działalności.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kard. Ravasi podkreślał, że temat Biblii jako wielkiego kodu kultury zachodniej jest wciąż aktualny i konieczny do rozważenia. – Nietsche, filozof, który chlubił się, że jest antychrześcijański, pisał, że pomiędzy tym, co odczuwamy, czytając Petrarkę, a tym, co odczuwamy przy lekturze Psalmów, jest ta sama różnica, jak między ziemią obcą a ojczyzną. Uważał psalmy za swoją ojczyznę, swój język – mówił duchowny. Jego zdaniem, każdy rodzaj sztuki ma w swoich ramach pragnienie przedstawienia transcendencji. – Austriacki malarz Paul Klee mówił, że sztuka nie przedstawia tego, co widzialne, ale to, co niewidzialne, obecne w tym, co widzialne – dodał.

Hierarcha przytoczył słowa Jana Damasceńskiego, który mawiał: „Jeśli poganin przyjdzie do ciebie i powie, żebyś wytłumaczył, czym jest twoja wiara, zaprowadź go do świątyni i pokaż obrazy i malowidła". – Wiemy, że przez wieki, gdy wierni nie umieli czytać, na ścianach katedr i innych świątyń wymalowana była Biblia pauperum, czyli Biblia ubogich. Artyści sieneńscy z XIV w. mieli swój statut sztuki. Pierwszy artykuł tej reguły brzmiał: „Jesteśmy tymi, którzy ukazują ludziom nieumiejącym czytać cuda uczynione przez Pana" – opowiadał. Wyliczył ponadto trzy modele artystycznego odczytywania Biblii: aktualizujący, deformujący i przemieniający.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wśród przykładów na model aktualizujący, czyli umieszczający biblijne wydarzenia w kontekście współczesnym, wymienił „Dekalog" Krzysztofa Kieślowskiego. – Mówią, że nie był szczególnie wierzący, ale zrobił 10 filmów, które „przepisują" orędzie przykazań w ramach polskiego krajobrazu. Jego geniusz sprawia, że to przesłanie jest uniwersalne. Kieślowski powiedział kiedyś, że każdego dnia łamiemy przykazania, ale one istnieją, by przypominać o dobru i złu. Biblia jest nie tylko estetyczna, ale etyczna – podkreślał. Jak dodał, aktualizacja jest konieczna, żeby religia nie była tylko pamiątką przeszłości.

Reklama

Omawiając model degeneracyjny, kard. Ravasi zauważył, że we współczesnej sztuce spotykamy wyobrażenia niemal bluźniercze. – Ale to nadal potwierdza, że figury chrześcijańskie są ważniejsze niż klasyczne. Gdyby tak nie było, nikt by z nimi nie walczył – argumentował. Przywołał m.in. książkę portugalskiego noblisty José Saramago „Ewangelia według Jezusa". Chrystus umierający na krzyżu wypowiada tam słowa: „Wybacz mi, Ojcze, bo nie wiem, co zrobiłem". – To brzmi obrazoburczo, ale pokazuje też pasję, z jaką pisarz podchodził do Jezusa – wyjaśniał włoski duchowny, podkreślając, że wybitna sztuka zawsze skłania do dyskusji.

Trzeci model to sztuka przemieniająca, zdaniem kardynała lepsza od egzegezy, bo nie tylko wyjaśniająca tekst, ale ukazująca jego piękno i moc. Jak podkreślał hierarcha, najlepiej radzi sobie z tym muzyka. Przywołał W. A. Mozarta, który skomponował interpretację Psalmu 117 „Laudate Dominum", wyodrębniając fundamentalną dla przymierza Boga z Izraelem „głęboką więź, relację miłosną, witalną". – Co robi Mozart? Zaczyna od sopranu i uwielbienia, sopran wznosi się coraz wyżej, bo ma doprowadzić do Boga. Potem spada gwałtownie, bo uwielbienie można powierzyć muzykowi, ale wyznanie wiary trzeba wypowiedzieć samemu – opisywał.

W programie pięciodniowego zjazdu znalazły się również wykłady ks. prof. Waldemara Chrostowskiego, Danuty Piekarz i o. Amedeo Cenciniego. Czas rekolekcyjnego skupienia w ramach sesji poprowadzą w piątek i sobotę o. Innocenzo Gargano OSBCam oraz abp Grzegorz Ryś. Zaplanowano także premierę filmu ewangelizacyjnego „Zapraszam, przyjdź" oraz koncert muzyki sakralnej w wykonaniu zespołu Harpa Dei.

W niedzielę, na zakończenie sesji, o tożsamości i przyszłości Centrum Formacji Duchowej Salwatorianów opowie jego dyrektor ks. Krzysztof Wons SDS. Mszę św. dziękczynną za 25 lat istnienia Domu Słowa odprawi prowincjał polskich salwatorianów ks. Józef Figiel SDS.

Centrum Formacji Duchowej w Krakowie proponuje rekolekcje lectio divina, ignacjańskie Ćwiczenia Duchowne, prowadzi warsztaty z bibliodramy i sesje formacyjne. Tutaj organizowane są zajęcia szkół biblijnej, kierownictwa duchowego czy wychowawców zakonnych i seminaryjnych. Wśród prelegentów można znaleźć znane nazwiska, jak abp Piero Marini, kard. Gianfranco Ravasi, kard. Raniero Cantalamessa OFMCap, o. Anselm Grün OSB czy kard. Robert Sarah.

Podziel się:

Oceń:

2022-11-10 19:02

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Kard. Ravasi: Czy chrześcijaństwo potrzebuje kultury? Wykład inaugurujący cykl „JP2 lectures”

Wojciech Łączyński

W poniedziałek, 19 października odbyła się pierwsza odsłona cyklu „JP2 lectures” organizowanego przez Instytut Kultury Św. Jana Pawła II na Papieskim Uniwersytecie Św. Tomasza z Akwinu (Angelicum). Wykład zatytułowany „Does Christianity need culture?” wygłosił kard. Gianfranco Ravasi.

Więcej ...

Hiszpania: TK potwierdził kary dla osób modlących się pod klinikami aborcyjnymi

2024-05-08 20:12

Adobe Stock

Hiszpański Trybunał Konstytucyjny orzekł, że obowiązująca od 2022 r. ustawa, która zabrania odwodzenia kobiet zamierzających dokonać aborcji od tego zamiaru jest zgodna z ustawą zasadniczą tego kraju. Sędziowie TK utrzymali tym samym kary dla osób, które m.in. modlą się pod klinikami aborcyjnymi za kobiety, które zamierzają przerwać ciążę. Ustawa uznawana przez wielu komentatorów i polityków za sprzeczną z zasadą swobody wypowiedzi oraz ograniczającą prawo do zgromadzeń została przyjęta przez Kongres Deputowanych, niższą izbę parlamentu Hiszpanii, w lutym 2022 r. Zgodnie z nią za próbę wpływania na kobietę planującą aborcję, aby donosiła ciążę przewidziane zostały kary od 3 do 12 miesięcy pozbawienia wolności.

Więcej ...

Pierwsze szokujące decyzje w Krakowie: Prezydent zapowiada wywieszenie na magistracie tęczowej flagi

2024-05-08 18:22

Adobe Stock

Prezydent Krakowa Aleksander Miszalski objął patronat nad Marszem Równości, który przejdzie ulicami miasta 18 maja. Jest to pierwsza decyzja nowego włodarza miasta dotycząca udzielenia swojego patronatu. Miszalski planuje także udział w tym przemarszu.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Suplika do Maryi w Pompejach

Wiara

Suplika do Maryi w Pompejach

Anioł z Auschwitz

Wiara

Anioł z Auschwitz

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Wiara

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Abp Galbas: diecezja sosnowiecka jest do obsiania, a nie do...

Kościół

Abp Galbas: diecezja sosnowiecka jest do obsiania, a nie do...

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Litania nie tylko na maj

Wiara

Litania nie tylko na maj

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Wiara

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Zmarł Jacek Zieliński, współtwórca zespołu Skaldowie

Wiadomości

Zmarł Jacek Zieliński, współtwórca zespołu Skaldowie

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2024 roku