Reklama

Niedziela Małopolska

Pięknie kolędują

Maria Fortuna-Sudor

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Mieszkają nieopodal Wiśnicza Nowego, w Królówce, gdzie w XIX wieku żył romantyczny poeta Kazimierz Brodziński. Na co dzień są ojcami, mężami, synami, pracują w swych firmach, w zakładach, przedsiębiorstwach. Młodsi chodzą do szkół. Ale gdy nadchodzi czas Bożego Narodzenia, stają się kolędnikami…

Ich zespół liczy 16 mężczyzn! Najstarsi mają ponad 50 lat, najmłodszy uczy się w tutejszym gimnazjum. Aktorzy mają przypisane role: Jacek Dziedzic gra św. Józefa, Andrzej Kupiec – króla Heroda, jego sługę – Stanisław Tabor, Żyda – Krzysztof Łącki, Kacpra – Tadeusz Palej, Melchiora – Paweł Tabor, Baltazara – Jan Wołek, pastucha – Kazimierz Łącki, śmierć – Tadeusz Gołdas, diabła – Damian Łacki, a kozę – Augustyn Wołek. Jest z nimi gwiazda, co ich do domów prowadzi. I są grajkowie, bo jak mi tłumaczyli, bez nich nie ma kolędowania.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Przejęli zwyczaj

– Nasi muzykanci to grający na akordeonie Andrzej Wołek, na saksofonach: Grzegorz Tabor i Marcin Łącki oraz Piotr Wołek na perkusji – wylicza Stanisław Tabor, który podkreśla, że z grupą Herody jest związany od 1978 r.: – To wtedy, wspólnie z Andrzejem Kupcem, zaczęliśmy występować z działającymi od lat w Królówce kolędnikami. – W tamtym czasie takich zespołów w samej Królówce było kilka – podkreśla Kazimierz Łącki, a Stanisław Tabor dbający, aby nadal działali, dodaje: – Na koniec XX wieku w gminie Wiśnicz Nowy grup kolędniczych, w których występowali dorośli, było 7- 8. Teraz tylko my jesteśmy, tylko my przetrwaliśmy!

– W naszej grupie wcześniej występował z kolędnikami mój tata, dziś już śp. Władysław – wspomina Andrzej Kupiec. – Gdy patrzyłem na to, co ojciec robi, to też w tym pragnąłem uczestniczyć. Pamiętam, że wtedy, w latach 70. jeden drugiego postawą, zaangażowaniem do kolędowania zachęcał. I tak się z tą tradycją związaliśmy. – Dodam, że już wówczas sobie uświadamialiśmy potrzebę podtrzymywania tego zwyczaju – mówi Stanisław Tabor. – Bo przecież my wszyscy, cała Królówka, byliśmy przesiąknięci kolędowaniem. Uświadomiliśmy sobie, że nasi ojcowie kontynuują tę tradycję, że oni zapewne też ją przejęli po swych ojcach czy dziadkach. Myśmy na to co roku patrzyli, oglądaliśmy ich występy i też w to weszliśmy.

Reklama

Panowie Andrzej i Staszek dodają, że gdy byli członkowie zespołu zaczęli, z racji wieku, od występów odchodzić, to oni w naturalny sposób przejęli zwyczaj, stroje oraz tekst jasełek, który do dzisiaj w niezmienionej formie powraca w ich kolędowaniu. Za to strojów od tamtego czasu przybyło. Dbają o nie i starają się je uatrakcyjniać. – W tym roku zrobiłem dwie nowe korony – mówi Stanisław Tabor. – Trochę to czasu i zachodu kosztowało, jednak jak je teraz widzę, to sobie myślę, że było warto.

Chodzą po domach

Ich program trwa około pół godziny. Ma elementy charakterystyczne dla polskich jasełek, ale jest przesiąknięty lokalnymi elementami. Jak mówią aktorzy, każdy z nich zna wszystkie role i w nagłej sytuacji są w stanie zastąpić nieobecnego. Jednakże na czas kolędowania starają się być w komplecie; wspólnie dbają o to, aby w ich wiosce, ale też w okolicy ten zwyczaj nie odszedł do przeszłości, aby kojarzył się również z ich występem.

Od Bożego Narodzenia do Trzech Króli Herody chodzą po domach zgodnie z wielowiekową tradycją. – Z reguły gospodarze zapraszają nas do siebie – opowiadają kolędnicy. –Najpierw przedstawiamy przygotowany program, potem nas częstują, jakieś datki dają, a na koniec wspólnie kolędy śpiewamy. – Gdy do kogoś nie podejdziemy, to nas potem pytają, dlaczego u nich nie kolędowaliśmy – opowiada Jan Wołek. – To się zdarza, gdy jesteśmy do konkretnego domu z kolędą zaproszeni. Wtedy od razu się pod dany adres kierujemy i czasem okoliczni mieszkańcy mają do nas pretensje, że do nich nie wstąpiliśmy – wyjaśnia Stanisław Tabor.

Reklama

Zespół, który kolęduje również w sąsiadujących z Królówką wioskach, udaje się z występem także do okolicznych miejscowości i miast, a w nich do… mieszkańców bloków. – W czasie kolędowania po domach największym problemem jest mróz, bo muzykantom trudno wtedy grać – mówi Stanisław Tabor. – I kiedyś podjęliśmy decyzję, że jak będzie zimno, to jedziemy kolędować po blokach. Wchodzimy na klatkę schodową, gdzie jest ciepło, idziemy na najwyższe piętro, a potem gramy i śpiewamy, schodząc powolutku w dół. Jan Wołek dodaje: – Bodaj dwa lata temu, podczas kolędowania w bloku zeszliśmy na dół, a tam na jednej z klatek stoi starszy pan, taki 80-letni, i płacze. Więc go pytamy, co się stało? On na to, że jak żyje, takiej kolędy, żeby dorośli śpiewali i grali, nie słyszał.

Odnoszą sukcesy

Nieoczekiwaną wizytę przeżył kilka lat temu proboszcz parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Królówce, ks. Józef Janus: – O istnieniu grupy kolędniczej w ogóle nie wiedziałem. Aż tu w pewien wieczór, po Bożym Narodzeniu, usłyszałem na schodach plebanii potężny śpiew i muzykę. Otworzyłem drzwi i przeżyłem bardzo miłe zaskoczenie. Wcześniej w niektórych parafiach spotykałem grupy kolędnicze, ale to były z reguły dzieci, a tutaj większość dorosłych i taka liczna gromada! Ksiądz Proboszcz dodaje, że zachwyciły go i starannie przygotowany program z interesującymi tekstami i piękne, kolorowe stroje. – Ten zwyczaj odebrałem bardzo pozytywnie i od tego czasu grupa Herodów na plebanię co roku kolędować przychodzi – mówi ks. Józef Janus i podkreśla, że warto również się wybrać na występ, jaki zespół z Królówki w styczniu w różnych okolicznych domach kultury prezentuje.

– Jak nas zaproszą, to z widowiskiem jedziemy. Występowaliśmy m.in. w Królówce, w Wiśniczu Nowym, w Lipnicy Murowanej, w Bochni, w Domu Opieki Społecznej – przyznaje Stanisław Tabor i podkreśla, że uczestniczą też w przeglądach grup kolędniczych i mają na swym koncie sukcesy. Kilkakrotnie reprezentowali Małopolskę w organizowanym w Bukowinie Tatrzańskiej Ogólnopolskim Konkursie Grup Kolędniczych, gdzie dwukrotnie zdobyli srebrną spinkę, czyli zajęli drugie miejsce!

Reklama

Kolędnicy dodają, że nagrody indywidualne zdobywał wspomniany już śp. Władysław Łącki. – Tata miał duże poczucie humoru, potrafił jako pastuch rozbawić publiczność – mówi Andrzej Łącki. – Jego gra podobała się jurorom, którzy go nagradzali i podczas przeglądów w Wiśniczu Nowym, i w Lipnicy Murowanej. Nawet w Bukowinie Tatrzańskiej otrzymał nagrodę specjalną.

Jednak to nie chęć zdobywania wyróżnień sprawia, że kolędują. Wszyscy podkreślają, że zależy im na podtrzymaniu tradycji. Pragną również, aby w ich wiosce coś się działo, więc nie oglądają się na innych, tylko sami się o to starają. Przekonują, że dzięki kolędowaniu stali się grupą dobrych znajomych, przyjaciół. – Mam taką nadzieję, że to nasze kolędowanie nie zaginie – wyznaje Kazimierz Łacki, który, podobnie jak inni kolędnicy, zachęcił do występów również swych synów. – Mnie się wydaje, że to jest bardzo ważne, aby nasza młodzież brała udział w takich przedstawieniach, bo dzięki temu można ją chociaż trochę odciągnąć od komputerów.

Umilają ludziom czas

Przedstawiciel młodzieży Krzysztof Łacki, uczeń technikum, przyznaje: – Myślę, że jak człowiek chce, to zawsze znajdzie czas na takie dodatkowe zajęcia. Wierzę, że w ten sposób mam swój udział w kontynuowaniu tradycji kolędowania. Zaś gimnazjalista, Damian Łącki zapewnia: – To jest lepsze niż granie na komputerze. Bo nawet tysiąc gier się znudzi, a w kolędowaniu wciąż coś się dzieje. Cieszę się, że nas jest wielu i że taką pracę zespołową wykonujemy.

Reklama

Wszyscy kolędnicy podkreślają, że z tej aktywności nie mają żadnych korzyści materialnych, ale im to sprawia radość i satysfakcję, dlatego chcą się tym nadal zajmować. – To taka przeciwwaga dla telewizora i komputera – podsumowuje rozmowę Andrzej Kupiec. – Teraz ludzie na wsi, jak już z pracy wrócą, to się coraz częściej w swoich domach zamykają, a my mamy okazję do spotkań, do rozmów, do radości. To jest dla nas ważne, żeby się od obowiązków oderwać, program przygotować, a potem go ludziom pokazywać i im czas umilać.

Ks. Józef Janus, zapytany, co występy Herodów dają parafii, wylicza: – Ich kolędowanie na pewno pobudza do śpiewania. Ponadto swymi występami mobilizują też innych do aktywności. A najbardziej cieszy to, że w grupie pojawiają się młodsi kolędnicy, którzy również śpiewają, grają. No, pięknie kolędują. I tak sobie myślę, że to będzie kontynuowane.

Podziel się:

Oceń:

2014-01-08 09:31

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Uchronić od zapomnienia

Na lipnickiej scenie nie zabrakło scen bożonarodzeniowych – tutaj Mędrcy ze Wschodu u króla Heroda

Agnieszka Drozd

Na lipnickiej scenie nie zabrakło scen bożonarodzeniowych – tutaj Mędrcy ze Wschodu u króla Heroda

Zwyczaj kolędowania pochodzi jeszcze z czasów rzymskich, gdy na początku roku krewni czy sąsiedzi odwiedzali się nawzajem, składali sobie życzenia, wręczali prezenty i śpiewali okolicznościowe pieśni – przypominają organizatorzy 37. Małopolskiego Przeglądu Grup Kolędniczych „O Lipnicką gwiazdę”

Więcej ...

Marsz za tym, co najważniejsze

2024-06-16 10:57

@VaticanNews

Pod hasłem "Zjednoczeni dla życia, rodziny i Ojczyzny" w kilkunastu miastach w Polsce odbędą się dziś Marsze dla Życia i Rodziny. Od kwietnia do października marsze odbywają się w ponad 50 polskich miastach. "Chcemy jasno wyrazić sprzeciw wobec działań mających podważyć prawa do życia od poczęcia do naturalnej śmierci" – mówi Vatican News koordynator marszów Paweł Kwaśniak z Centrum Życia i Rodziny.

Więcej ...

Lektura nie tylko dla parafian

2024-06-16 17:01
Dr Edgar Sukiennik w czasie prezentacji swojej książki

archiwum parafii św. Józefa

Dr Edgar Sukiennik w czasie prezentacji swojej książki

W diecezjalnym sanktuarium św. Józefa na warszawskim Kole zaprezentowano dzisiaj dwie publikacje dokumentujące dawne i najnowsze dzieje wspólnoty parafialnej na szerokim tle dzielnicy.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Kościół

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Wiara

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Panie, rozbudź we mnie nadzieję, że z Tobą mogę...

Wiara

Panie, rozbudź we mnie nadzieję, że z Tobą mogę...

Budować z Bogiem

Wiara

Budować z Bogiem

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Sport

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Niedziela Świdnicka

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

Wiara

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Wiara

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Lekkoatletyczne ME: Wojciech Nowicki zdobył złoty medal w...

Sport

Lekkoatletyczne ME: Wojciech Nowicki zdobył złoty medal w...